Betere groei en gezondheid in vleeskuikens door harszuren

Feed Ingredients - 19 januari 2022

Harszuren zijn componenten gewonnen uit naaldbomen. Deze hebben antimicrobiële en ontstekingsremmende eigenschappen en zijn de basis van Progres®. Uit een recent onderzoek van Lipiński et al. blijken duidelijk de positieve effecten van harszuren op de groei en gezondheid van vleeskuikens.

Een betere darmgezondheid door Progres®

Darmgezondheid heeft een grote impact op de prestaties en efficiëntie van vleeskuikens. Een slechte darmgezondheid zorgt onder andere voor een slechte kwaliteit (nat) strooisel, waardoor het risico op voetzoollaesies toeneemt.

Uit eerdere studies bleek ook al dat het toevoegen van harszuren in combinatie met vetzuren aan het voer van vleeskuikens een positief effect had. De dieren werden zwaarder en hadden een betere voetzoolconditie. Dit recente onderzoek uit 2021 toont dat de positieve effecten van harszuren ook ontstaan zonder de combinatie met vetzuren. De vleeskuikens groeiden beter en efficiënter bij een dosering van 0,5 tot 1 kg/ton Progres® liquid in het eindvoer. Dit komt overeen met 47-94 gram harszuren/ton. Ook bleef het strooisel droger, wat lijkt te wijzen op een betere darmgezondheid door de toevoeging van harszuren. De dosering van 0,5 kg/ton Progres® liquid is de standaard dosering, waarmee erg goede resultaten worden behaald. Dit onderzoek bevestigd deze positieve effecten opnieuw. In gevallen van verteringsproblemen is het advies de dosering te verhogen tot 1,0 kg/ton.

De proefopzet

Het onderzoek is opgedeeld in drie proeven.

Proef 1 bestaat uit vier groepen van 210 Ross 308 vleeskuikens, verdeeld over zeven hokken. De dieren krijgen een controle dieet of een van de drie experimentele diëten, voorzien van 0,5, 1 of 5 kg/ton Progres® liquid. Dit komt overeen met 47 gram harszuren/ton voor 0,5 kg/ton en 94 g/ton voor 1 kg/ton.

Proef 2 en 3 bevatten beiden 420 Ross 308 vleeskuikens, verdeeld over twee groepen in 14 hokken. De controlegroep staat bij beide proeven op een dieet zonder harszuren en de proefgroep met 0,7 kg/ton Progres® liquid in het eindvoer.

De proeven duurden 35 dagen, waarin wekelijks het gewicht van de kuikens en de voeropname werd gewogen en de voederconversie berekend. Daarnaast registreerden de onderzoekers de dagelijkse mortaliteit, de reden van overlijden en berekenden zij de Europese Efficiëntie Index (EEI).

N.B. De Europese Efficiëntie Index (EEI) is een manier om de efficiëntie van de ontwikkeling van het dier te berekenen. Deze berekening is als volgt: EEI = (overlevingspercentage x slachtgewicht, kg / duur van de mestperiode, dagen x VC) x 100. Deze index geeft dus een indicatie van verschillende belangrijke parameters zoals mortaliteit, slachtgewicht en voerconversie. Een betere EEI betekent dan ook een betere ontwikkeling van de kuikens.

Harszuren zorgen voor een hoger lichaamsgewicht

De gezondheid van de vleeskuikens was goed in alle proeven, medicijnen waren niet nodig.

Het toevoegen van harszuren heeft een positief effect op het lichaamsgewicht bij de doseringen van 0,5 en 1 kg/ton Progres® liquid in het eindvoer. De totale toename ten opzichte van de controle groep varieert van 3,0% tot 6,1%.

De voedselopname is in alle groepen gelijk, wat suggereert dat de verschillende doseringen van harszuren geen effect hebben op de smakelijkheid van het voer. Dus zelfs een extreem hoge dosering van 5 kg/ton (het 10-voudige van de normale dosering) heeft geen effect op de voedselopname.

**Tabel 1.** Resultaten proef 1: Lichaamsgewicht van de vleeskuikens bij verschillende concentraties Progres® liquid in het eindvoer. Verschillende letters op dezelfde dag geven een significant verschil of een trend weer (a/b: p<0,05; x/y 0,05≤p≤0,10). Het lichaamsgewicht van de dieren op een dieet met 0,5 of 1 kg/ton Progres® liquid was significant hoger dan de controle groep.

Efficiëntere dieren en betere strooiselkwaliteit

De Europese Efficiëntie Index is significant hoger bij het gebruik van harszuren in een dosering van 0,5 tot 1 kg/ton Progres® liquid in het eindvoer. Dit leidt tot een verbetering van de EEI van 5,1% tot wel 10,9%.

**Grafiek 1.** De Europese Efficiëntie Index bij verschillende doseringen Progres® liquid. Verschillende letters binnen dezelfde proef geven een significant verschil of een trend weer (a/b: p<0,05; x/y 0,05≤p≤0,10).

Een ongezonde darm kan zorgen voor diarree, wat een directe impact heeft op de kwaliteit van het strooisel. Een droge en schone stal is met name belangrijk voor het voorkomen van voetzoollaesies. Aangezien een positief effect van harszuren op de darmgezondheid werd verwacht, zijn ook strooiselkwaliteit en voetzoollaesies gemeten. In de eerste weken, tot dag 14, was de strooiselkwaliteit bij de dieren gevoerd met harszuren beter dan in de controle groep

Voor voetzoollaesies werden geen significante effecten gevonden. Hierbij speelt mee dat in proef 2 en 3 überhaupt geen voetzoollaesies voorkwamen. Eerdere studies toonden het positieve effect van harszuren in combinatie met vetzuren wel aan.