Longgezondheid bij lammeren: even kuchen en weer doorgaan?
Dat was de titel van de presentatie van Lonneke Delhaes tijdens het Lammerenevent 2017. Dierenarts Lonneke Delhaes is sinds dit jaar gestart als onafhankelijk diergeneeskundig adviseur in de geitenhouderij. Met haar kennis en ervaring, heeft zij kennis gedeeld over longgezondheid bij lammeren.
Impact groter bij (jonge) dieren
Jonge lammeren hebben minder longvertakkingen en -blaasjes dan oudere dieren. “Mochten er problemen ontstaan in de longen, is de impact dus ook veel groter bij jonge dieren.”, aldus Lonneke. Met foto’s uit de praktijk toonde Lonneke het verschil tussen een gezonde en afwijkende long. Een gezonde long is zacht, soepel en roze. Een ontstoken long is donker, stevig en vaak ook vergroot.
Hoe longontsteking herkennen
Er zijn verschillende symptomen voor het signaleren van een mogelijke longontsteking. Echter, geiten laten symptomen vaak slecht zien. “Heeft u als veehouder het gevoel ‘hier klopt iets niet in de stal’, dan is dat zo. Vertrouw op uw kennis en ervaring en haal er vervolgens tijdig een dierenarts bij. U kent uw dieren als geen ander en kan hiermee veel problemen voorkomen”, aldus Lonneke. “Bij dieren met droge hoest is er vaak niet echt longontsteking. Wel is het een duidelijk signaal dat er iets niet klopt in de stal. Kijk hierbij naar het klimaat, aanwezigheid van stof en bv ammoniak.
Natte hoest of langdurige hoest kan wel uitmonden in een daadwerkelijke longontsteking. Bij de klassieke, acute longontsteking (die heel snel kan verlopen) zie je vaak juist niet veel symptomen bij de lammeren. Het meest opvallend is dan eigenlijk dat de dieren niets willen, hangerig zijn en er in de koppel soms plotseling een dode wordt gevonden.”
Kiemen de kiem smoren
Verschillende kiemen kunnen een rol spelen bij longgezondheid. Bacteriologisch onderzoek en een antibiogram kunnen uitwijzen om welke kiemen het gaat en de juiste diergeneeskundige producten kunnen vervolgens ingezet worden. “Dit is erg belangrijk om uit te voeren. Op deze manier kan je direct goed reageren, maar ook voor een volgend lammerseizoen kan je met de dierenarts al een plan van aanpak maken om een toekomstige uitbraak proberen te voorkomen.”
Klimaat invloeden
“Longontsteking is een ‘factorenziekte’. Dit betekent dat verschillende factoren invloed hebben op het ontstaan, ontwikkelen en behandelen”, geeft Lonneke aan. Klimaat is een van deze factoren. Laat regelmatig met dieren in de stal het klimaat testen door een expert. Test hierbij de luchtstroom, luchtsnelheid en luchtrichting. Ook de verversing van de lucht is essentieel. “Ammoniak kunnen wij als mensen ruiken, maar test het vooral ook met apparatuur. Het ammoniak level mag max. 10 ppm zijn, maar liever nog onder de 8 ppm.” Ook het CO2 gehalte en de temperatuur in de stal spelen hierbij een rol. “Meet altijd op dierniveau in de gevulde stal. Alleen dan kan je een goed beeld krijgen van de omstandigheden waarin de lammeren verkeren”, aldus Lonneke.
Plan van aanpak
“Kijk goed de stal in, neem hiervoor de tijd en vertrouw jezelf. Bekijk de verschillende omstandigheden waar de lammeren zich in bevinden en maak een plan van aanpak.” Maak dit plan van aanpak samen met experts. Neem hierin het gehele bedrijf mee, zoals vaccinatieschema, klimaatmetingen, huisvesting, biest-/voermanagement en het diergeneeskundig bedrijfsdossier.
“Longgezondheid, even kuchen en weer doorgaan? Nee, longgezondheid even slikken en tot actie overgaan”, besluit Lonneke haar presentatie.
Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan contact op met Denkavit.