Longgezondheid bij lammeren
Afgelopen winter staat in de top drie van warmste winters ooit. En met een luchtvochtigheid (RV) van boven de 80% was het niet alleen warm, maar ook erg nat voor de tijd van het jaar. Deze luchtvochtigheid heeft een negatieve invloed op de longgezondheid van uw lammeren.
Benieuwd waarom juist de luchtvochtigheid zo belangrijk is en hoe u uw lammeren zo goed mogelijk kunt verzorgen en voorbereiden richting de komende winter?
Lees het hele artikel of ga direct naar:
- Anatomie onderste luchtwegen
- Weerstand pasgeboren lam
- Luchtvochtigheid in de stal
- Luchtwegproblemen vaststellen en behandelen
- Gratis lammeren opfokcheck aanvragen
Anatomie onderste luchtwegen
De longen van een herkauwer zijn anders dan die van de meeste zoogdieren, zoals de mens en het varken. Bij een herkauwer bestaat de linkerlong namelijk uit twee longkwabben en de rechterlong uit vier longkwabben. Elk van deze longkwabben wordt voorzien van lucht door één bronchi (vertakking van de luchtpijp). Bij een varken kunnen meerdere bronchiën een longhelft voorzien van lucht. Daardoor kunnen herkauwers met infecties in één van de bronchiën al heel snel een groot gedeelte van de longcapaciteit verliezen, doordat één van de longkwabben totaal afgesloten wordt van lucht.
Figuur 1: Tekening longen van een herkauwer.
Daarnaast kunnen de longblaasjes, ofwel alveoli, die de zuurstof en CO2 onderling uitwisselen, bij jonge herkauwers niet onderling communiceren. Bij een varken kunnen de alveoli dit wel. Wanneer er bij een varken een infectie zit in één van de alveoli, kan de buur-alveoli communiceren middels een gat in de tussenwand. Hierdoor kan de aangezogen lucht opgehoest worden en de infectie uit de alveoli verdwijnen. Dit wordt het Kohn-proces genoemd. Bij een herkauwer is dit niet mogelijk, aangezien de wand tussen twee alveoli volledig gesloten is.
Weerstand pasgeboren lam
Een pasgeboren lam wordt direct blootgesteld aan de stalspecifieke ziekteverwekkers die rondzweven in uw melkgeitenstal. Bij de eerste ademhaling komen er al ziekteverwekkers het lam binnen. Deze ziekteverwekkers vestigen zich vaak in de voorhoofdsholten van het lam. Een lam wordt geboren zonder enige weerstand.
Daarom is een goed biestmanagement voor de lammeren noodzakelijk om een goede weerstand op te kunnen bouwen.
Pas rond de 4e levensweek, bouwt een lam eigen afweer op. Wanneer de weerstand laag is, krijgen ziektekiemen de kans om vanuit de voorhoofdsholten, via de voorste luchtwegen richting de longen te bewegen en daar te nestelen. Dit zorgt voor longproblemen.
Lees hier meer over onze biestvervanger voor lammeren die bijdraagt aan een gezonde start.
Luchtvochtigheid in de stal
Vooral de luchtvochtigheid kan een grote negatieve invloed hebben op de longgezondheid van uw lammeren. In de stal dient de relatieve luchtvochtigheid, afgekort als RV, tussen de 55 en 75% te liggen. Wanneer de luchtvochtigheid lager ligt, worden slijmvliezen uitgedroogd en krijgen de lammeren geïrriteerde luchtwegen. Bij een te hoge luchtvochtigheid krijgen lammeren te maken met een hogere infectiedruk van schimmels en kan benauwdheid optreden.
Bij een geventileerde stal is het een must om constant de temperatuur en de luchtvochtigheid te meten en hierop bij te sturen middels de klimaatcomputer. Bij een te hoge luchtvochtigheid dient actie te worden ondernomen. Om vocht te verdringen binnen de lammerenstal, is allereerst van belang om goed te isoleren. Daarmee wordt de meeste winst gepakt. Pas wanneer er goed is geïsoleerd, kan men goed gaan ventileren.
Daarnaast kan de luchtvochtigheid worden teruggedrongen door middel van het verwarmen van de stal. Voor het verwarmen van een stal zijn meerdere methoden met ieder zijn voor- en nadelen. Wanneer gebruik wordt gemaakt van een heteluchtkanon, wordt niet alleen de ruimte verwarmd, maar er wordt ook veel CO2 én vocht de stal ingebracht. Dit heeft ook nadelige gevolgen voor de longgezondheid van de lammeren. De lammeren vertonen meer slijmvliesirritaties en er is een makkelijke overdacht van infectieziekten. Wanneer u twijfelt over het CO2-gehalte en/of ammoniak-gehalte in uw lammerenstal, is het verstandig om dit eens te meten. Of vraag uw adviseur om deze waarden voor u te meten.
Luchtwegproblemen vaststellen en behandelen
Wanneer u uw lammeren verdenkt van luchtwegproblemen, zorg dan dat u altijd eerst de temperatuur opneemt. Een normale lichaamstemperatuur van een lam ligt tussen de 38,5 en 39,5 ⁰C. Daarboven heeft een lam koorts. Wanneer dit het geval is, raadpleeg dan uw dierenarts. Is de temperatuur normaal, maar vertonen uw lammeren toch luchtwegproblemen (versnelde ademhaling, kuchen, etc.), kunt u een stethoscoop gebruiken om de longen te beluisteren. Deze zijn eenvoudig te bestellen middels verschillende bedrijven met dierbenodigdheden.
Lammeren die geen koorts hebben, maar toch de eerste signalen geven van luchtwegproblemen, kunnen worden behandeld met Vitalair Powder. Het product Vitalair Powder is, na uitgebreid literatuuronderzoek, samengesteld uit zorgvuldig geselecteerde etherische oliën die bijdragen aan gezonde luchtwegen. Eén van de ingrediënten van het product is eucalyptus. Een doeltreffende olie, vooral in de koude tijd van het jaar, omdat het slijmoplossend werkt.
Doordat het jonge dier minder slijm in de luchtwegen heeft, kan het vrijer ademen. Eucalyptus heeft een sterke kamferachtige geur en zorgt samen met de andere componenten in het product voor een verzachtende werking.
Vitalair kan worden gebruikt bij de eerste signalen van luchtwegproblemen en wanneer geen koorts gemeten is. Daarnaast kan Vitalair tijdens en na afloop van een antibiotica-kuur worden ingezet. Het helpt de lammeren het geproduceerde slijm beter op te lossen.
De toepassing en dosering van Vitalair hieronder schematisch weergegeven.
Klik hier om naar de Vitalair productpagina te gaan.
Of neem contact op met uw adviseur.
Gratis lammeren opfokcheck
Heeft u vragen over de lammeren opfok of wellicht bent u benieuwd waar uw lammerenopfok verder
geoptimaliseerd kan worden? Onze specialisten komen graag langs om samen met u de lammerencheck uit te voeren. Laat uw gegevens achter via onderstaand formulier en we nemen contact op om een afspraak in te plannen.