Kalveren - 30 juni 2020

Finse melkveehouders hebben geleerd om zich aan te passen aan de lokale omstandigheden. Een kort groeiseizoen, strenge winters en hoge maatschappelijke eisen voor dierenwelzijn en duurzaamheid. Dit resulteert in een melkveehouderij die zich richt op een optimale benutting van lokale grondstoffen, met respect voor, en inspiratie uit de natuur. Met dit in gedachte, heeft onze Finse partner Hankkija ProRumen ontwikkeld. Dit is een unieke, gehydrolyseerde gist die het immuunsysteem ondersteunt en de pensfermentatie verhoogt.

Boeren in Finland

De Finse melkveehouderij bestaat uit 5100 melkveebedrijven, met gemiddeld 50 koeien, die een hoog productieniveau weten te realiseren van gemiddeld 10.500 L melk/koe/jaar. Automatisering is al vroeg omarmd in Finland, waardoor ondertussen ruim 40% van de veehouders met een melkrobot melkt. De veehouders hebben te maken met een kort groeiseizoen, maar hebben door de lange dagen veel zonuren in de zomer. Dit is bepalend voor de gewassen en rassen die ze kunnen verbouwen en de kwaliteit van de oogst. Het klimaat laat het niet toe maïs te telen, waardoor de rantsoenen uitsluitend op gras zijn gebaseerd. Met name timotheegras wordt verbouwd, omdat dit de koude winters het beste overleeft. Fins gras wordt gekenmerkt door een eiwitgehalte van 14-16 %, een NDF-gehalte van 50-55 % en een verteerbaarheid van de organische stof rond de 70 %.

Het rantsoen bestaat doorgaans uit een basisrantsoen, aangevuld met mengvoer in de robot of krachtvoerbox. Een typisch Fins basisrantsoen bevat (in DS) 12 kg graskuil, 4 tot 5 kg granen (gerst, haver en tarwe), 2 tot 3 kg raapzaadschroot en een mineralenmengsel. Er worden met name Finse grondstoffen gebruikt. Sojaproducten zijn vanwege duurzaamheidsdoelstellingen niet toegestaan in diervoeding. Het streven bij deze rantsoenen is om de voeropname en de benutting van het rantsoen te verhogen, hiervoor wordt ProRumen in verschillende voerconcepten van Hankkija ingezet.

Meer pensmicroben om gras te benutten

Bij de productie van ProRumen wordt een gepatenteerd hydrolyseproces gebruikt om de gistcelwand af te breken, waardoor de verschillende molecuulstructuren uit de hele gist beschikbaar komen. De moleculaire structuren van de gist worden door de pensmicroben gezien als concurrentie.

In reactie hierop stijgt hun fermentatiesnelheid en groei. In verschillende rantsoenen kan ProRumen de pensfermentatie stimuleren. Zo ook in vers gras, waar het aantal pensmicroben met 14% stijgt. Maar zeker zo interessant is de toename in propionzuur, de drijver van melkproductie. Dit leidt in de praktijk tot een betere benutting van het snel fermenteerbare gras en minder verliezen in de vorm van ureum. Uiteindelijk is de verbeterde voerefficiëntie het resultaat dat telt.

In een in vitro fermentatietest met een rantsoen van vers gras, verhoogt ProRumen het aantal pensmicroben met 14% t.o.v. de controle. Dit resulteert vervolgens in een hogere productie van vluchtige vetzuren en betere benutting van het gras.

Het effect op de pensfermentatie resulteert in een verbetering in de voerefficiëntie van 5 tot 8 % en een stijging van de melkproductie tot wel 1,8 L. De verbeterde benutting van het rantsoen en hogere propionzuurproductie verbetert de energievoorziening, wat vooral zichtbaar is bij verse koeien. Die in een praktijkproef een lager BHB-gehalte, en dus minder ketose hadden in het begin van de lactatie.

In de Finse praktijk wordt ProRumen ingezet om de benutting van het lokale ruwvoer te verbeteren. Daarnaast zorgen de effecten op de diergezondheid voor een gezonde veestapel die om kan gaan met de Finse omstandigheden.

Wilt u meer weten over het effect op de gezondheid, bezoek www.prorumen.nl