Denkavit doet al 40 jaar onderzoek met bokjes. In het verleden op ons eigen onderzoeksbedrijf, nu veelal praktijkonderzoek. Dit vindt niet alleen plaats in Nederland, in Frankrijk doen we jaarlijks onderzoek met 20.000 – 25.000 bokjes per seizoen! Ook Spanje – waar de bokkenmarkt ook actief is – doen we onderzoek. Naast dit onderzoek is er natuurlijk ook de vele jaren ervaring in markten zoals Nederland, Frankrijk, Spanje en België, maar ook nog vele andere landen. Dit keer delen we praktische tips voor het mesten van bokken, want de afmest van bokjes is anders dan de opfok van geiten lammetjes.
Geef een bokje van ca. 3,5 kg op de eerste dag minimaal 500 ml goede biest van gecontroleerde kwaliteit. Een hoge voeropname in de eerste dagen is een voorwaarde om snel en goed vlees te produceren. Een trage start (negatieve energiebalans) maakt de lammeren onnodig kwetsbaar. Bovendien zijn de bokken dan niet van voldoende kwaliteit voor de afnemer.
Om een hoge groei en goede uniformiteit te bereiken is het van belang dat de lammeren snel en veel melk kunnen opnemen. Dit betekent dat de melk heel gemakkelijk op te nemen moet zijn via de speen en dat de concentratie op een niveau ligt van ca. 220 tot 230 gram kunstmelk per liter water. Niet te grote en uniforme groepen (max. 40 lammeren) met ca. 1 speen per 10 lammeren. Het is belangrijk dat bokken zo snel mogelijk op het gewenste gewicht komen. Een hoge opname van smakelijke en geconcentreerde lammerenmelk is hierbij de sleutel. Plaats de spenen centraal, zodat elke bok de speen goed kan bereiken. Houd niet teveel bokken op één speen (10 tot maximaal 12 bokken per speen). Zorg dat de bokken niet te ver van de speen liggen en bezoek de bokjes 4 á 5 keer per dag zodat ze actief worden en weer gaan drinken.)
De concentratie lammerenmelk voor het afmesten van bokken ligt duidelijk hoger dan gewenst is voor de opfok. Voor de opfok is 170-200 gram per liter water voldoende, voor afmesten wordt 210-230 gram per liter water aangeraden. Het is belangrijk om het drinkautomaat wekelijks te controleren op de juiste dikte. Indien mogelijk is het wenselijk om in de loop van het groeitraject de concentratie te verhogen. Op deze manier ontstaan er lammeren met een hoge opname die de laatste week intensief gevoerd worden.
Voor het afmesten is een andere energie/eiwitverhouding gewenst dan voor het opfokken. Bij de opfok gaat het erom dat de lammeren een goede opbouw van de conditie realiseren maar bij voorkeur niet te vet worden. Bij bokken is het echter noodzaak dat ze met een gewicht van 9 kg voldoende vetbedekking hebben zodat ze rijp zijn voor de slacht. Binnen ons assortiment zijn 2 melken uitermate geschikt voor het mesten van bokjes.
Regel de afzet ruimschoots voor het de eerste bokken opgezet worden. Bespreek het aantal geschatte bokjes te leveren en de prijzen voor de afzet. De bokjes groeien in de top wel 250 á 300 gram per dag. Daardoor wordt het ideale gewicht (9 kilogram) vaak sneller bereikt dan verwacht. Neem een week voor de bokken op gewicht zijn, contact op met een handelaar.
Bokken mesten is balans zoeken. Het ideale aflevergewicht bij de meeste slachterijen is ca 9 kilogram. Bij dat gewicht geldt dat de hoeveelheid verbruikte melkpoeder nog in een goed evenwicht staat tot de groei. De voederconversie stijgt sterk naarmate de dieren ouder worden. Maar, zorg ervoor dat de bokken goed rijp zijn. Als dat niet het geval is, laat de handelaar ze liggen, met alle gevolgen van dien. Een goed draaiende mesterij kan goed rijpe bokken van 9 kilogram leveren in ca. 3 á 4 weken.
