Automatisch bijvoeren - 21 april 2017

Met de komst van hoogproductieve zeugen en daarmee steeds groter wordende toom, wordt het steeds belangrijker om de zeug te ondersteunen en biggen in de kraamstal bij te voeren. Er zijn eigenlijk drie verschillende manieren om biggen in de kraamstal bij te voeren: handmatig bijvoeren, een cup systeem of een geautomatiseerde brijvoerinstallatie. In de Pig Farm, het onderzoekscentrum voor praktijkonderzoek van Denkavit, wordt veel onderzoek gedaan naar het handmatig en automatisch bijvoeren van biggen in de kraamstal. Zo is één kraamstal uitgerust met het cup systeem en is de andere kraamstal uitgerust met het Nutrix+ systeem. In dit artikel interviewen we Arnold Groot Wassink, teamleider DenkaFarm Innovation Centre, en vragen we hem om zijn eerste ervaringen met automatisch bijvoeren in de kraamstal te delen.

Onderzoek met automatisch bijvoeren bij Denkavit

Het Nutrix+ systeem is redelijk nieuw in de markt, momenteel zijn er enkele tientallen bedrijven in Nederland en België uitgerust met dit systeem. In de Pig Farm doen wij veel ervaring op met het bijvoeren van biggen met een Nutrix+ systeem. Waar kijk je dan zoal naar? Arnold: Je kunt denken aan vragen als: welke voer-water verhouding geeft het beste resultaat? Hoe blijft het voer goed verpompbaar? Hoe reinig je het systeem en hoe zorg je ervoor dat opname bij de biggen goed is? Maar er wordt ook onderzoek gedaan naar het effect van een bepaald voerprogramma vóór  spenen op de technische en economische resultaten van de biggen na het spenen. Bovendien kunnen er 2 voerprogramma’s met ieder 18 kraamhokken tegen elkaar getest worden.”

Waarom automatisch bijvoeren?

De belangrijkste vraag is of de manier van werken bij jouw bedrijf past. Zo kun je met een cup systeem enkel automatisch melk verstrekken. Wanneer je naast melk ook andere producten automatisch zou willen voeren, zoals brijvoer, dan is een geautomatiseerde brijvoerinstallatie eigenlijk de enige optie. Het voordeel van dit type systeem is dat er al in de kraamstal automatisch prestarter bijgevoerd kan worden. Producten zoals Denkapig Top Wean of Denkapig Duo zijn hier geschikt voor. Met dit systeem kan dus eerder overgeschakeld worden naar andere (goedkopere) producten dan melk. Het verschilt wel per bedrijf, voor een brijvoerbedrijf, wat dus al voor én na spenen brijvoer voert, is zo’n installatie ideaal. De overgang zal dan bijna naadloos verlopen. Wanneer bij een bedrijf na het spenen overgegaan wordt op droog voer wordt de situatie mogelijk wat ingewikkelder. Het moment van stoppen met brijvoeren is dan essentieel om de speendip te voorkomen. Dit is iets waar we op dit moment in onze kraamstal uitgebreid onderzoek naar doen.

Voer

Ten eerste, de producten zijn één van de belangrijkste voorwaarden voor een goedwerkend systeem. Deze moeten goed verpompbaar zijn. Dat betekent vooral dat de producten snel oplosbaar moeten zijn, om werkgemak te verhogen. Daarnaast is het van belang dat de producten stabiel in oplossing zijn én blijven zodat het product niet uitzakt. Speciaal voor de automatische brijvoersystemen heeft Denkavit nu de Denkapig Pro Meal ontwikeld. Dit is een zeer smakelijke prestarter die zeer goed oplosbaar en stabiel is. Deze wordt binnenkort geïntroduceerd.

Investering

Ten tweede is ook de omvang van het bedrijf bepalend. De aanschaf van een automatische brijvoerinstallatie is namelijk een grote investering in vergelijking met het cup systeem. Een menger en besturingssysteem is op ieder bedrijf nodig en zijn hetzelfde op kleine en grote bedrijven. Het aantal ventielen en de voertroggen is variabel, al zijn deze verhoudingsgewijs wel goedkoper. Hoe groter het bedrijf des te sneller de investering terug te verdienen is.

Reiniging

Ten derde, de dagelijkse reiniging van het systeem gaat ook automatisch. Dagelijks worden de valbuizen en hoofdleidingen met water en lucht gereinigd. Een groot voordeel ten opzichte van het cup systeem, wat iedere dag handmatig gereinigd moet worden en dus veel tijdrovender is. Daarnaast heeft het systeem de mogelijkheid om automatisch met zuur en loog te reinigen. Het reinigingswater komt daarentegen wel in de voerbakjes terecht. Houd er dus rekening mee dat deze afgeschermd worden wanneer er met zuur en loog gereinigd wordt. Lees hier meer over reinigen

Systeem

Automatsiche brijvoerinstallaties zijn volledig automatische systemen, dus een beetje affiniteit met techniek is waarschijnlijk een voordeel. Een volledig computer gestuurd voersysteem is namelijk iets gecompliceerder in gebruik. Met deze techniek kan de voeropname per hok gemakkelijk worden bijgehouden aan de hand van het aantal pulsen (aantal openingen van de ventielen). Zo krijg je als veehouder een goede indicatie van de opname per hok. Hier kan je als veehouder dan ook makkelijk op inspelen, wanneer bijvoorbeeld de voeropname tegen valt, door over te gaan op een smakelijker voer. Ook andere instellingen kunnen zelf worden aangepast, denk hierbij aan recepten en schoonmaakprogramma.

Kortom, over het algemeen zijn onze resultaten met het systeem positief, de voeropname van de biggen is hoog, al zijn de resultaten per toom nog wisselend. Dit is ook bij het cup systeem het geval en dat is niet veranderd.