Zeugenvoeding en zorg voor biggen cruciaal voor bigoverleving

Door Jos Thelosen, Varkens.nl  30 maart 2021
Zeugen die bij de eerste inseminatie op het gewenste gewicht zitten en zich volgens schema blijven ontwikkelen, ook in de cycli erna, geven de meest vitale biggen en uniforme tomen. Rond werpen extra mineralen en vitamines via het zeugenvoer verstrekken, zorgt voor een halve big extra levend geboren. Jonge biggen vroeg laten wennen aan de opname van vast voer met een smakelijk product draagt bij aan het bevorderen van een goede darmfunctie.

Het aantal geboren biggen per worp is een belangrijke indicator voor de productie op een zeugenbedrijf. De behoefte om al die geboren biggen ook daadwerkelijk te spenen en af te leveren, is de afgelopen jaren toegenomen. Op de Pig Farm, het onderzoekscentrum van Denkavit, zijn in 2020 tussen de zestien en zeventien biggen per worp geboren. De trend is dat door de jaren heen minder lichte biggen van minder dan een kilo zijn geboren. Het zwaarder worden van de biggen komt de bigoverleving flink ten goede.

Minimaal 170 kilo

Een van de succesfactoren is volgens Denkavit de aandacht voor de voeding van de zeugen. De beste resultaten boeken de gelten die voor het eerst in hun leven worden geïnsemineerd als ze minimaal 170 kilo wegen. In de drachtfase moeten ze zo worden gevoerd dat ze minimaal 70 kilo lichaamsgewicht erbij krijgen. Ook in de volgende cycli moeten zeugen in de dracht minimaal 50 kilo kunnen groeien. Dit vraagt om een goede voerstrategie die regelmatig wordt gecontroleerd aan de hand van dierwegingen en eventueel bijstellen van de voergift. Bij de Pig Farm resulteert dat in een gemiddeld geboortegewicht van 1.483 gram en uniforme tomen. Minder dan 9,5 procent van de biggen weegt bij de geboorte onder de 1.000 gram.

Soepeler geboorteproces

Om de geboren biggen naast een goed gewicht extra vitaliteit en meer overlevingskans mee te geven, heeft de specialist in jongdiervoeding Vitalvit ontwikkeld. Deze voertoevoeging voor hoogdrachtige zeugen bevat verschillende vitaminen, mineralen en sporenelementen. Door de zeug vijf dagen voor werpen tot vijf dagen erna dagelijks 75 gram Vitalvit te verstrekken, verloopt het geboorteproces soepeler en wordt de biest- en melkproductie gestimuleerd. Het vlotter afbiggen verlaagt het aantal doodgeboren biggen. Dat bewijzen praktijkproeven bij onder meer twee grote vermeerderingsbedrijven. Op beide bedrijven werken de varkenshouders met een ander hoogproductief zeugenras. Uit die proeven blijkt dat ongeveer een halve big per worp extra overleeft tijdens het geboorteproces als zeugen de topdressing rond het werpen hebben gekregen. Dat verschil is het resultaat van gegevens van in totaal 2.300 worpen van zeugen op Vitalvit en ruim 2.650 worpen van controlezeugen.

Betere levensstart

Bovendien zorgt de extra biest- en melkproductie voor een betere levensstart van de vitaler geboren biggen en een hogere groei. Daardoor wordt het met Vitalvit een stuk makkelijker om op 26 dagen meer biggen te spenen die gemiddeld 8 kilo per stuk wegen, meldt Denkavit. Met het geboren laten worden van vitalere biggen en het hebben van een goede biestproductie bij de zeugen is een goed begin gemaakt. Maar er is meer werk aan de winkel voor de zeugenhouder. Na de biestfase en het zo goed mogelijk verdelen van de biest over de biggen kan het beste meteen worden begonnen met de voorbereiding op het spenen.

Problemen liggen op de loer

‘Het snel bijvoeren van bijvoorbeeld kunstmelk of melkkorrels past niet op elk bedrijf. Bovendien zijn jonge biggen gevoelig en kunnen problemen op de loer liggen’, vertelt Erik Dings, productmanager Denkacare bij Denkavit. ‘Dat willen we natuurlijk voorblijven. Met Vitalsafe hebben we een product ontwikkeld waarmee we de vitaliteit ondersteunen en bijdragen aan een goede darmfunctie van biggen.’ De verschillende ingrediënten in Vitalsafe zijn er allemaal op gericht om de vitaliteit van de biggen te ondersteunen. Het product bevat verschillende ingrediënten van natuurlijke oorsprong die op een breed terrein bijdragen aan een goede darmwerking.

Stimuleren van immuunsysteem

‘Zo hebben algen niet alleen een aantrekkelijke smaak, maar dragen ze ook bij aan het stimuleren van het immuunsysteem. Ons ingrediënt Progres, een product uit naaldbomen, ondersteunt de darmwand. De vetzuren en een gestandaardiseerde hoeveelheid vrije harszuren hebben een ontstekingsremmend effect’, verduidelijkt Dings. ‘Vitalsafe wordt opgelost in water en in voerkommen verstrekt bij biggen van twee tot drie dagen oud tot een leeftijd van acht dagen.’

Bigoverleving stijgt

De overleving van biggen bij de Pig Farm van Denkavit is de afgelopen jaren flink toegenomen. Meer dan 87 procent van alle levend geboren biggen in 2020 overleefde de eerste tien weken na de geboorte. In 2019 lag het overlevingspercentage van de levend geboren biggen nog op 82 procent. Een van de succesfactoren is het sturen met voeding van de zeugen op hogere gewichten en uniformere tomen bij de geboorte. De gewichtsverdeling van Pig Farm bewijst dat. Vorig jaar woog een pasgeboren big gemiddeld 1.483 gram en minder dan 9,5 procent van de biggen was bij de geboorte lichter dan 1.000 gram.