3 cruciale gebeurtenissen in het leven van een koe Deel 3 | Afkalven

Wanneer het management tijdens de droogstand en rondom het afkalven tot in de puntjes is verzorgd kan uw koe zichzelf maximaal voorbereiden op de nieuwe lactatie. Deze periode heeft ook veel invloed heeft op de gezondheid en prestaties van het ongeboren kalfje in de baarmoeder. Jongvee Specialist Henk Sijtsma neemt ons mee in de 3 cruciale gebeurtenissen in het leven van een koe. In dit 3e artikel van de reeks het onderwerp: afkalven en melk produceren!

Thema’s rondom afkalven

In dit artikel geven wij inzicht in de voorbereidende thema’s richting en rondom het afkalven.  Dit valt ook onder droogstandsmanagement tot en met een stukje overlapping met deel 1 (3 cruciale gebeurtenissen in het leven van een koe | deel 1 – Denkavit) uit deze reeks artikelen. Uitgaande van een situatie waarin de droge koeien onbeperkt beschikking hebben tot een (door uw mengvoervertegenwoordiger) goed gebalanceerd rantsoen, beschrijven wij kort verschillende thema’s die de nodige aandacht verdienen.

Voeding tijdens droogstand koeien

Een vitaal kalf ter wereld brengen is sterk afhankelijk van de voeding van de droogstaande koeien. Maar liefst 60-65% van de groei van het ongeboren kalf vindt plaats tijdens de droogstand. Naast de optimale ontwikkeling van embryo tot kalf is een vitaal kalf ook beter in staat antistoffen uit biest op te nemen. Om de koe fit en actief te houden luidt het algemene advies om voeding te sturen volgens verzadigingswaarde. Het betekent dat de optimale pensvulling op peil wordt gehouden door het rantsoen zo samen te stellen dat het onbeperkt kan eten.

• 6 weken far-off groep (opname capaciteit 1,8-2,1% van lichaamsgewicht)
• 2 weken close-up groep (opname capaciteit 1,5-1,75% van het lichaamsgewicht)

Wij adviseren regelmatig het droogstandsrantsoen met uw voerleverancier te bespreken; ook met het oog op de beste start van het kalf.

Management ziekten bij koe en kalf voorkomen

Het is alle hands aan dek tijdens het voorbereiden van uw koe richting het afkalven en op de periode erna. Een periode, waarin lichaamsvet wordt afgebroken om een tekort in opname capaciteit te compenseren. Helemaal voor een vaars die voor de eerste maal afkalft. Afbreken van lichaamsvet gaat gepaard met verhoogde concentraties van niet-veresterde vetzuren en het ketonlichaam beta-hydroxyboterzuur in het bloed. En dat terwijl tegelijkertijd de glucoseconcentratie in het bloed verlaagt. Problemen die als gevolg hiervan kunnen ontstaan zijn vaak klauwaandoeningen bij vaarzen en verhoogde kans op baarmoederontsteking en mastitis bij oudere dieren. Hoe hoger de gemiddelde melkproductie des te groter de uitdaging. Niet alleen voor uw voeradviseur om het transitiemanagement te optimaliseren, ook alle niet voeding gerelateerde details moeten kloppen.

Optimale conditie droogstand

Aanpassingen worden veelal gedaan op basis van de gemiddelde BSC van een groep en individuele koeien regelmatig “scoren” op conditie is onmisbaar voor een ondernemer. De optimale conditie voor een lactatiestadium of gedeelte tijdens de droogstand is vooral gebaseerd op ervaring en (nog) niet zozeer bewezen uit onderzoek. De juiste conditie (score 3-3,5) tijdens het afkalven is bepalend voor de algehele gezondheid na het afkalven, melkproductie en levenskracht van het kalf.

Doelstelling voor conditiescore

Vaccinatie tijdens droogstand, meer antistoffen in de biest

Uit onderzoek is gebleken dat koeien die tijdens het begin van de droogstand worden gevaccineerd, meer antistoffen (IgG’s) in de biest hebben dan koeien die niet worden gevaccineerd. Antistoffen tegen bijvoorbeeld Rota en Coli komen op een natuurlijke manier in het kalf en hebben een positieve invloed op de werking/opbouw van het immuunsysteem en vitaliteit van het pasgeboren kalf.

Lengte droogstand

De lengte van de droogstand heeft bewezen invloed op de algehele fitheid van de koe te hebben. Uit onderzoek en praktijk blijkt dat de optimale lengte van de droogstand gemiddeld 6-8 weken moet zijn (advies tijdens zomermaanden luidt 8 weken). Ook resultaten van recente proeven met een korte droogstand (30 dagen) en proeven met lange droogstand (>70dagen) tonen dit opnieuw aan.

Water tijdens de droogstand

Koeien hebben altijd fris, schoon en smakelijk water nodig en je moet er rekening mee houden dat tijdens warme dagen de opname/dier/dag kan verdubbelen. Extra aandacht schenken aan de watervoorziening van uw droge koeien is (nog) belangrijker dan voor lacterende koeien. Dit komt omdat lacterende koeien de rest van de kudde “volgen” terwijl droge koeien een andere dag indeling hebben. Dat droge koeien voldoende drinkbakken met juiste capaciteit tot hun beschikking hebben is niet overal toereikend.

Voorkom hittestress

De voeropname capaciteit van een koe die geen last heeft van hittestress is beter. Bij warm weer de smakelijkheid van het rantsoen en de watervoorziening nog scherper in de gaten houden, resulteert in minder (stofwisselings)problemen tijdens het begin van de lactatie. Uit onderzoek weten we dat hittestress tijdens de droogstand invloed heeft op de ontwikkeling van het kalf in de baarmoeder met afname van het geboortegewicht als gevolg. Ook heeft hittestress een negatief effect op de biestkwaliteit en de opname van antistoffen (IgG) door het kalf.

*¹ Voorkom onnodige stress en kans op afkalfproblemen door zo lang mogelijk te wachten met het separeren van de koe uit haar vertrouwde omgeving.

*² 500 gram Vitalfort oplossen in 20L lauw water voor boost-effect eetlust koe (< € 2,50/20L)

*³ Biestverrijker Vitalstart bevat hoge concentratie (> 18,8%) immunoglobulinen (IgG’s) om er zeker van te zijn dat het kalf voldoende antistoffen binnenkrijgt.

Bloedwaardes

Steeds vaker zien we dat veehouders in samenwerking met hun dierenarts bloedmonsters van afgekalfde koeien laten analyseren. Er wordt dan vooral gekeken of waarden van Ca, Mg en P binnen de marges zitten. Snelle maar ook essentiële informatie waarmee, indien nodig, direct iets gedaan wordt. Corrigeren kan vervolgens op individu of via het rantsoen.

Samenvatting

De vitale opstartfase van zowel kalf als koe krijgt steeds meer aandacht van de veehouder. Samen met u bestaande routines doorlopen en die op details aanpassen is onze kracht. Uiteraard met als doel om de kans op problemen te verlagen en uw werkplezier te verhogen! Neem contact op met onze specialisten van het Denkamilk team.

Wilt u deel 1 (geboren worden) uit deze serie lezen?
Klik hier

Wilt u deel 2 (spenen) uit deze serie lezen?

Klik hier