Tips voor gezonde longen bij uw kalveren

Schade door longontsteking bij de kalveren kan een blijvende impact hebben op uw melkvee. In de herfst zijn kalveren gevoeliger voor longontsteking. De lucht is vaak erg vochtig en de kans op tocht neemt toe door de extra kou en wind. Dit kan op korte termijn leiden tot groei- en ontwikkelingsachterstand en extra kosten door zorg en behandelingen. Maar vaak worden de kosten op de lange termijn nog over het hoofd gezien, deze zijn minstens zo belangrijk. De longblaasjes die beschadigd zijn tijdens longontsteking hebben vaak blijvende schade.

Bij luchtwegproblemen kunnen meerdere factoren een rol spelen, namelijk: een verminderde weerstand van het kalf, bacteriën en virussen en omgevingsfactoren.

Hieronder een aantal praktische tips om longontsteking te voorkomen.

1. Weerstand

• Een goede biestvoorziening is van groot belang ook voor de weerstand tegen longinfecties. Eventueel kan gekozen worden voor extra stappen zoals transitiemelk of Denkacare Vitalstart bijvoeren (zie ook Hoe kun je de biestkwaliteit optimaliseren?). Een goede vertering draagt bij aan een goede weerstand. Een kalf met diarree is extra gevoelig voor longproblemen. Met Denkacare Vitalcure kan gedurende de eerste 10 dagen de vitaliteit ondersteunt worden.
• Navelontsmetten heeft ook invloed op het aantal luchtwegproblemen. Uit onderzoek is gebleken dat het ontsmetten van de navel met jodiumtinctuur (5-10%) na geboorte zorgt voor minder luchtwegproblemen.
  Bij de kalveren waar de navels niet gedesinfecteerd zijn is het sterftepercentage ruim 2,5 keer hoger en het percentage luchtweginfecties bijna 3,5 keer hoger! Het nut van ontsmetten is natuurlijk vele malen groter als de omgeving waarin het kalf zit schoon en droog is.
• Het voerschema moet voldoende zijn voor levensonderhoud en groei. Bij een te laag voerschema verlaagd de weerstand waardoor een kalf vatbaarder is voor virussen en bacteriën. Een goede brok- en ruwvoeropname draagt bij aan een weerbaarder kalf. Een pens die flink aan het werk is produceert warmte en dat maakt kalveren weerbaarder.

2. Bacteriën, virussen en mycoplasma

• Om ziekmakers minder kans te geven is het belangrijk om genoeg luchtverversing te hebben in de afdeling.
  Door ventilatie worden de afvalgassen (CO2 en NH4) en ziektekiemen (CFU/m3) afgevoerd. Gezonde lucht levert een belangrijke bijdrage aan het gezond houden van de longen.
• Als er luchtwegproblemen spelen op uw bedrijf is het belangrijk om samen met uw dierenarts vast te stellen welke ziektekiemen de oorzaak zijn. Vervolgens kan met de dierenarts bekeken worden wat er preventief gedaan kan worden middels een vaccinatie. Soms is het nodig curatief middelen in te zetten. Daarnaast zijn er steeds meer ondersteunende middels zoals Denkacare Vitalair.
• Als u last heeft van het BVD virus op uw bedrijf kan dit ook voor luchtwegproblemen zorgen bij de kalveren. Door het verzwakte immuunsysteem krijgen kalveren sneller lontontsteking en diarree.

3. Klimaat

Een goed stalklimaat is van groot belang om longontsteking te voorkomen. Kalveren die door koude luchtstromen flink afkoelen zijn heel kwetsbaar.

• Zorg er voor dat er geen tocht binnen de kalverenafdeling is. Kleine kiertjes of open deuren kunnen voor een te snelle verplaatsing zorgen van de lucht. Een jong kalf produceert heel weinig warmte en is daardoor extra gevoelig voor afkoeling. Koude lucht moet dan ook bij voorkeur vanaf de grond aangevoerd worden.
• Een kalverdekje zorgt ervoor dat het kalf makkelijker om kan gaan met temperatuurverschillen. Een kalf heeft onder goede omstandigheden (droog en dik ligbed) een temperatuur comfortzone van 15 graden of hoger. Bij ongunstige omstandigheden (zoals een vochtig ligbed het al snel koud.
• Voldoende stro in het hok. Zorgt ervoor dat een kalf niet nat ligt of op een koude grond. Een kalf wat het koud heeft, heeft ook een verlaagde weerstand. Daarnaast geeft voldoende op strooien minder herbesmetting van darminfecties zoals crypto en coccidiose.
• Het regelen van een goed klimaat is best ingewikkeld. Om er zeker van te zijn dat de huisvesting t.a.v. klimaat in orde kan ook gebruik gemaakt worden van klimaatspecialisten die gespecialiseerd zijn in de het creëren van goede luchtstromen. De klimaatspecialisten van Denkamilk beschikken over goede meetapparatuur om de inzichten te vergroten.

Wanneer u uw kalveren verdenkt van luchtwegproblemen, zorg dan dat u altijd eerst de temperatuur opneemt. Een normale lichaamstemperatuur van een kalf ligt tussen de 38,5 en 39,5 ⁰C. Daarboven heeft het dier koorts.